Twitter Spreekuur bij Tactus

`De hype is er vanaf’, vertelt Maarten Elsinga. `Social media is absoluut blijvend. Niet statisch, want Hyves zal afslanken en Facebook neemt het over. Er wordt over je gesproken en dan kan je beter meedoen en kijken of je het mogelijk de goede kant op kan sturen. Maarten Elsinga is Online marketing consultant bij Redmax, dat heeft zich gespecialiseerd in online concepten voor de gezondheidszorg. Zij hebben samen met IZovator de Social Media Monitor Zorg uitgebracht in 2011.

Uit de Social Media Monitor Zorg uit 2011 blijkt dat ruim 75% van de Nederlandse zorgorganisaties in meer of mindere mate aanwezig en actief op de ‘big 5’: Hyves, Twitter, LinkedIn, Facebook en YouTube.

Voor het eerst is een zorgbrede inventarisatie gedaan van de inzet van social media door zorgorganisaties (579). In de eerste editie is gekeken naar aanwezigheid, populariteit en activiteit van ziekenhuizen, GGZ, GGD, gehandicaptenzorg, thuiszorg (kleine instellingen), verpleeghuizen en revalidatiecentra op Hyves, Twitter, LinkedIn, Facebook en YouTube.
Tactus is geëindigd op plek 142 (totaal) en plek 23 binnen de GGZ sector.

Afgelopen jaar hebben veel zorgorganisaties en zorgprofessionals hun eerste schreden gezet op het terrein van social media. Daarbij wordt volop geëxperimenteerd met de ‘big 5’. Deze experimenteerfase is nodig om alle kenmerken, toepassingsmogelijkheden en keerzijdes van de nieuwe social media te ontdekken. Vanuit deze ervaringen ontstaat de behoefte aan webmonitoring, waarbij kan worden gevolgd over welke onderwerpen of organisaties er wordt gecommuniceerd. De hierop volgende stap naar resultaatgerichte inzet van social media als onderdeel van een organisatie-, marketing-, of communicatieplan wordt nog weinig gezet.

Dit najaar komt de tweede verbeterde editie van de Social Media Monitor Zorg uit. `Bij de eerste versie was het primair desk research, dus de profielen nalopen van de instellingen. De ambitie van dit jaar is om de instellingen er ook zelf bij te betrekken,’aldus Maarten.

Maarten: `Door gebruik te maken van social media vervagen de grenzen tussen cliënten en hulpverleners. De cliënt wordt partner. Dit is ook de onderliggende trend, want de dokter die boven de patiënt staat behoort al lang tot het verleden. Social media kan ingezet worden voor het optimaliseren van de arts-patiënt relatie.

Zorg20.nl is op initiatief van het Radboudziekenhuis in Nijmegen opgezet om het uitwisselen van kennis en informatie tussen zorgprofessionals te stimuleren, door het bieden van een digitaal platform met betrouwbare informatie. Daarnaast is het doel om zorgprofessionals te introduceren in de mogelijkheden van nieuwe media. Initiatiefnemer is Lucien Engelen. Het Radboudziekenhuis in Nijmegen heeft succesvol geëxperimenteerd met sociale media door de opzet van een Online IVF-Poli. De betrokken patiënten bleken zeer enthousiast en tevreden over deze vorm van sociale media waarbij men contact met artsen en lotgenoten kon hebben.

Een nieuwe toepassing van social media is het twitterspreekuur bij huisartsen. Een speciaal twitteraccountant dat een uur direct wordt beantwoord door een arts. Een tweede toepassing is de Communities, een online verzamelplaats waar lotgenoten kunnen praten over een bepaald onderwerp in besloten sfeer.

Interessant voor de verslavingszorg is of gebruik van social media de toegankelijkheid kan vergroten, drempelverlagend kan werken. `Social media heeft de potentie om mensen die veel drinken met elkaar in contact te brengen om met elkaar ervaringen uit te wisselen. Ik denk ook aan partners van gebruikers. Zij kunnen elkaar vinden in speciale communities. Dit zijn stappen die gezet worden voordat de cliënt in behandeling gaat,’zegt Maarten.

`Beter niet op Twitter met een goede reden, dan op Twitter zonder er over nagedacht te hebben. Bewust gebruik en inzetten van social media kan een organisatie veel opleveren.’

Een voorbeeld van social media gebruik binnen Tactus is de Twitter en Facebook van Smartconnection. Arjan Lamslag, preventiewerker Senior in Zwolle vertelt hoe de ervaringen zijn van social media. `Je moet het gewoon inzetten, het hoort bij deze tijd’, vertelt Arjan. `Maar dan komen ook de vragen. Wat doe je er dan precies mee?’ Er is een periode geweest dat een peer (een jongere uit het project) de Twitteraccount deed. Er kwamen veel tweets van zijn hand, maar niet altijd met veel inhoud. Het werd door mensen soms als spam beschouwd. Tweets met tekst “Goedemorgen” gaat snel vervelen. Belangrijk is dat je het zelf levendig moet houden. Nu zijn we binnen Smartconnection aan het zoeken hoe verder te gaan. Het plan wordt herschreven. Wie is onze doelgroep? De jongeren, of ook de beleidsmakers en de collega’s?

Social media gaat al lang niet meer over tools. Het gaat nu bij social media om een cultuurverandering binnen organisaties waarbij het werken aan echte relaties met medewerkers, cliënten, en partners centraal staat. Het Twitterspreekuur bij Tactus staat in de steigers.

Hoofdstuk 1 vervolg Paultje wordt dood aangetroffen

Gerrit kwam met een verslagen uitdrukking op zijn gezicht naar Madieke toe gelopen. Een blik waarvan haar collega altijd zegt dat de luiken open zijn maar er niemand thuis is. Gerrit zei op het moment dat hij Madieke tot op een halve meter genaderd was: `Paultje is dood'.
`Je hebt hem gevonden', vroeg Madieke, geschrokken door deze mededeling die niets aan duidelijkheid te wensen over liet.
`Ja, vanmorgen toen ik om de deur kwam kijken en zag dat zijn medicijnenstripje niet op tafel lag. Een teken dat hij al wakker was geweest en zijn medicijnen heeft ingenomen. Er lag niks en toen ben naar de voorkamer gelopen en daar zit hij op bed'.
`Zit', zei Madiek enigszins verbaasd.
`Ja, Paultje zit op de rand van zijn bed. Hij heeft de broek op zijn enkels. Hij is gaan zitten, denk ik om zijn broek verder uit te doen. Dit is niet meer gelukt`', gaat Gerrit verder in zijn monoloog. De lange grijze haren van Gerrit in combinatie met de grijze baard maken dat hij er veel en veel ouder uit ziet dan zijn kalenderleeftijd.
`Kom verder, we gaan naar binnen. Samen líepen we de deur van de methadonpost in. Madieke's collega Els had haar voice mail ingesproken met de vraag om terug te bellen.
`Het gaat om Paultje? ', zei Madieke tegen Els.
Ze knikte, zichtbaar aangedaan door dit trieste nieuws.
`Gerrit  kwam hier op de post en vertelde het', begon Els te vertellen. `Ik weet dat jij Paultje begeleid, dus vandaar dat ik jou heb gebeld.'
`Helemaal goed', zei Madieke. `Is er al een arts geweest?'vroeg ze aan Gerrit en Els.
`Nee', zei Els. `Ik heb gebeld en ik word voor twaalf uur teruggebeld. Madieke keek op de klok en het is net na elf uur.
`Gerrit, ik neem aan dat je nu niet direct terug wil naar huis. We kunnen hiernaast op mijn kamer gaan zitten'.
Gerrit knikte, een beetje onaangeroerd door alle drukte die er rondom aanwezig was. Hij liep Madieke achterna en met koffie ga ze met hem zitten. Gerrit vertelde nogmaals zijn aangrijpende betoog over hoe hij Paultje aan heeft getroffen in de woonkamer op zijn bed. Gerrit:`Paultje is helemaal koud. Ik riep hem eerst en toen ben ik aan zijn arm gaan voelen. Koud. Ik zal het toch wel goed gevoeld hebben?' vroeg hij met onzekerheid in zijn stem. Madieke knikte en zei: `Ik denk dat je het koude lichaam wel geod gevoeld hebt, geen twijfel over mogelijk'.
Madieke belde na twaalf uur de huisarts en ze hoorde dat de huisarts na een huisbezoek bij Paultje zal komen.
Kwart voor één, tijd om richting de woning te gaan. Madieke was er de laatste tijd al zo vaak geweest, maar nu was anders. Wat zou ze aantreffen.
Madieke stapte naast Gerrit in het blauw verweerde vrachtautootje met open laadbak. Schuddelend kwam het voertuig in beweging. Een diepe trap op het gaspedaal zorgde er voor dat de omgeving was ingelicht over het spoedig in beweging komen van dit voertuig. Schokkend reden ze weg, van de parking naar de drukke straat die nauwelijks ruimte gaf om op te gaan in de verkeersstroom. Vijf minuten later stond het vrachtautootje voor de deur van de kleine woning.
`Laten we maar achterlangs gaan, zo ben ik er vanmorgen ook in gekomen', zei Gerrit met monotome stem. `Prima', zei Madieke. `Het is niet makkelijk om weer het huis in te gaan', zei ze met een toon waarmee ze begrip wilde uitspreken voor een man voor wie ze eigenlijk weinig of geen begrip kon opbrengen.
De achterdeur zat dicht en een even uit het loodgeslagen Gerrit keek Madieke verontrust aan. `Ik heb mijn sleutelbos binnen laten liggen toen ik vanmorgen naar jullie toe ben gegaan.'
`Dat begrijp ik, dat zal door de schrik van alles zijn gekomen. En nu?'zei Madieke met krachtige stem.
`Ach. Het ruitje van de voordeur kan er uit. Dat ruitje is er in zijn leven al zo vaak uitgehaald. Ook door Paultje, want die vergat soms zijn sleutel als hij snel naar mij toe kwam omdat hij iets belangrijks had te melden.
Madieke en Gerrit lopen via het zijpad naar de voordeur met de stralende zon in hun gezicht. De hele atmosfeer ademde levenslust uit. Het was het begin van de zomer. Gerrit wrikte met de autosleutel de houten latjes los en pakte voorzichtig het raampje uit de sponning. Alles zette hij tegen de gevel van de woning aan zodat het in omgekeerde volgorde in luttele seconden was terug te plaatsen. De dikke arm van Gerrit kon met moeite door de verkregen kleine opening. En  het slot zat bijna een meter lager. Op moment dat Gerrit op zijn tenen ging staan, kon hij erbij en ging de deur als vanzelf open. Alsof de deur het initiatief nam, een uitnodiging om hen binnen te laten omdat de bewoner niemand meer welkom kon heten.
Madieke liep achter Gerrit aan. Vanuit het vierkante halletje van nog geen vierkante meter, stond Madieke direct nadat Gerrit door was gelopen tot voorbij het grote bed tegenover een half zittende Paultje. Hij zat bijna op zijn kussen, zo aan het begin van zijn bed. Zijn korte drie kwart boek hing bij zijn enkels op de grond. Hij had geen tijd gekregen om fatsoenlijk onder een dekbed zonder hoes te kruipen op een matras eveneens zonder hoes. Waar zijn hoezen eigenlijk voor nodig? Madieke schrok, ook al had ze al meerdere overleden mensen aangetroffen in woningen sinds zijj werkte bij de verslavingszorg. `Die is dood', flapte Madieke eruit voor ze er erg in had. Had Gerrit op kantoor nog eventjes zijn twijfel uitgesproken, het was Madieke direct duidelijk dat Paultje was overleden. Ze had niet de behoefte om toch nog een bevestiging te krijgen door het lichaam te voelen. De koude straalde er van af. De kleur van de huid was anders, bleker en zonder leven. Het viel Madieke op dat de voeten waren opgezwollen, alsof door het stoppen van het hart, het bloed en ander menselijk vocht zijn zwaartepunt had gezocht op het laagste punt van Paultjes lichaam. Het gezicht was bleek. Madieke kon de ogen niet zien van Paultje omdat hij met zijn hoofd naar achter lag. `Waarschijnlijk is hij gaan zitten, zoals je al zei. En toen is het gebeurd. En zo is hij naar achteren geklapt met zijn lichaam'', resumeerde Madieke in chronologische volgorde de geschiedenis. Gerrit keek haar aan en knikte. Aangedaan, ook al wist Gerrit dat dit zou gebeuren. Voorbereid was hij. Hij had al vaker mensen dood zien gaan. Ook onvrijwillig doodgaan.
De bel. Gerrit liep naar de voordeur en trekt deze open. De arts stapte naar binnen. Ze wordt ook gelijk geconfronteerd met de bewoner die zich niet meer bewust is van de onverwachte toeloop vandaag. Madieke hoort de vrouwelijke arts denken: `dood, dat is zo klaar als een klontje'.
Madieke en Gerrit nemen plaats aan de hoge tafel in de achterkamer waar ook de keuken staat. De arts doet enkele handelingen maar Madieke en Gerrit zien niet wat omdat ze tegen haar rug aan kijken.
`Het lijlt een natuurlijke dood. Weliswaar door de ziekte van Paultje. Ik zie geen tekenen van geweld. Heeft hij nog iets gebruikt? Gerrit had Madieke in de auto verteld dat Paultje gisteren een bolletje had gerookt. Tegen de pijn, verzekerde hij Madieke. De morfine was al een tijdje niet meer afdoende geweest tegen de tergende pijn die de kanker gaf.  ´Een bolletje, bolletje wat´, vroeg de arts aan Madieke. ´Heroìne´, zei Madieke. ´En een kwart gram, toch Gerrit´, vervolgde ze.